Kỳ 1: Nga tham vọng làm mới hạm đội bằng phương án nhanh - rẻ: Thất bại hoàn toàn!
-----
Kỳ cuối: Hiện đại hóa hải quân thất bại thảm hại - Chiêu trò của nhà thầu đã qua mặt Bộ Quốc phòng Nga?
Đánh giá sai
Sự lúng túng với dự án nâng cấp các tàu đề án 971 lên chuẩn 971M là một sự cố bị cô lập. Việc trì hoãn 4 năm (hoặc có thể lên đến 6) dường như đã trở thành một tiêu chuẩn chung. Rủi ro trong quá trình đại tu có thể liên quan đến việc đánh giá sai hoặc không được đánh giá ngay từ ban đầu.
Thời hạn được xác định theo nguyên tắc "tin tưởng nhà thầu" còn nhà thầu thì chỉ quan tâm đến việc làm thế nào để có được hợp đồng. Giải pháp tốt nhất để giảm thời gian sửa chữa là việc đánh giá kỹ thuật về khả năng của nhà thầu và các nhà thầu phụ để hoàn thành công việc.
Tàu ngầm hạt nhân đề án 949A, Orel (K-266) di chuyển khỏi nhà máy Zvyozdochka vào ngày 06/04/2017. Nguồn: Oleg Kuleshov.
Ngày nay, việc không thống nhất giữa ý tưởng " tàu chiến mới dựa trên khung thân cũ" và việc nâng cấp sâu rộng các tàu ngầm thuộc đề án 949A và 971 có thể được nhận ra dễ dàng.
Nếu như Bộ Quốc phòng và Hải quân Nga biết được thời hạn đúng đắn thay vì tưởng tượng, thì họ có thể điều chỉnh kế hoạch nhằm tăng tốc quá trình đại tu bằng cách giảm thiểu việc nâng cấp (ví dụ như việc vũ trang tàu ngầm đề án 971 với tên lửa hành trình Kalibr).
Cả 2 đề án tàu ngầm nói trên không phải lỗi thời mà có thể tiếp tục hoạt động cho đến khi các tàu ngầm thế hệ thứ tư xuất hiện.
Người đứng đầu USC gần đây đã nói trong một cuộc phỏng vấn rằng: "Trước đây, việc hoàn thành các đơn đặt hàng mua sắm quốc phòng của Tập đoàn chỉ dao động trong khoảng 47-67%. Vào năm 2017, chúng tôi đã đạt đến con số 85-90%."
Chiêu trò của nhà thầu
Sự chậm trễ liên tục với các đơn hàng mua sắm quốc phòng khiến con số nói trên thật khó tin. Tỷ lệ hoàn thành cao có thể đạt được chỉ bằng một thủ thuật đơn giản.
Khi thời hạn của hợp đồng kết thúc và công việc vẫn còn ở giai đoạn ban đầu, khách hàng và nhà thầu ký một hợp đồng bổ sung nhằm trì hoãn thời gian thêm từ 1-2 năm. Và họ tiếp tục làm như vậy trong 1 hoặc 2 năm nữa. Do đó, nhà thầu không vi phạm điều khoản, không bị phạt tiền và việc "hoàn thành" các đơn hàng quốc phòng vẫn đạt từ 85-90%.
Quân đội chỉ là một phần của nhà thầu. Tuy nhiên, đã đến lúc phải lột bỏ những vết bẩn của người khác. Sẽ là không đúng khi phạt các kỹ sư và nhà quản lý cấp thấp, tuy nhiên, giám đốc nhà máy đóng tàu và chủ tịch của USC phải chịu trách nhiệm cá nhân nghiêm khắc.
Nếu việc đại tu tàu chiến của Nga tăng tốc và cung cấp cho Hải quân các tàu chiến đúng thời hạn nhưng vẫn không được cung cấp đầy đủ, họ có quyền nhận thêm các đơn hàng khác.
Nhưng với tình hình khủng hoảng hiện tại, bất kỳ đơn hàng không cốt lõi nào đưa xuống các nhà máy chỉ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng và gây bất lợi cho khả năng chiến đấu của Hải quân.
Tàu cung ứng vũ khí Viện sĩ Kovalyov thuộc Đề án 20180.
Nhà máy Zvyozdochka được biết đến là nơi chuyên đại tu các tàu ngầm hạt nhân. Tuy nhiên, mặc cho hàng dài các tàu ngầm hạt nhân đa nhiệm đang chờ được đại tu (từ 8-9 tàu) và có thể thêm 4 tàu nữa, nhưng hiện nhà máy lại đang tích cực tham gia vào việc đóng các tàu cung ứng vũ khí thuộc Đề án 20180.
Báo cáo từ trung tâm báo chí của nhà máy cho thấy việc này đã làm ảnh hướng đến công việc kinh doanh cốt lõi bởi có đến gần 500 nhân viên tham gia vào việc đóng từ 1-2 khung thân tàu đề án 20180. Điều đó đồng nghĩa với việc họ đã bị tách ra từ dự án nâng cấp tàu ngầm đề án 971.
Vụ việc trên đã khơi mào 1 tình huống kỳ lạ ở Nepra, Nhà máy đóng tàu ngầm hạt nhân thứ hai ở vùng phương Bắc, Nga. Sau năm 2015 (khi 2 tàu ngầm hạt nhân được hoàn thành), nhà máy Nepra hoàn toàn không thực hiện bất kỳ hoạt động đại tu nào với tàu ngầm Vepr và Tambov trong hai năm.
Lý do được Tổng Giám đốc nhà máy, ông A. Oganyan đưa ra rất ngượng ngạo. Mặc dù việc đại tu 2 tàu ngầm vẫn chưa hoàn tất, nhà máy lại thực hiện 1 hợp đồng xử lý chất thải hạt nhân và 6 hợp đồng với Rosatom bao gồm việc dỡ bỏ và tháo rời các thiết bị nồi hơi từ các tàu phá băng Sibir.
Ông Oganyan thừa nhận rằng có các bộ phận khác thực hiện việc đại tu cũng như tháo dỡ các tàu phá băng.
Nhưng câu chuyện vẫn chưa dừng tại đó.
Liên tục trì hoãn
Nhà máy đóng tàu ở Snezhnogorsk, nhà máy duy nhất ở bán đảo Kola đảm nhận việc đại tu các tàu ngầm đề án 971 và 945 đã được giới thiệu chuyển đổi tàu ngầm K-3 (chiếc đầu tiên của đề án 971) thành 1 viện bảo tàng. Nhhà máy đóng tàu Yantar cũng tham gia dự án tương tự với 1 tàu khu trục loại biên trong khi việc đại tu khinh hạm Neustrashimy đã kéo dài tới 6 năm.
Bảo tàng tàu chiến là quan trọng, nhưng không phải thích hợp hơn là sửa chữa lại các tàu chiến đấu rồi sau đó mới tính đến các di sản kia hay sao? Nếu không, toàn bộ Hải quân Nga sẽ là một nhánh của Bảo tàng Trung ương.
Tàu ngầm diesel-điện Komsomolsk-on-Amur của Hải quân Nga.
Người ta không thể nói rằng các nhà máy đóng tàu của Nga đã nhàn rỗi với quá trình đại tu, nhưng hầu hết các đơn hàng đã hoàn thành đều là những ưu tiên của nhà nước hoặc là chúng đã bị kéo dài thời gian quá lâu.
Ví dụ với các tàu ngầm SSBN và SSGN thuộc đề án 949A. Việc phá vỡ các điều khoản trong các đơn đặt hàng ưu tiên sẽ không mang lại lợi ích gì cho các nhà thầu và họ cũng nhận ra điều đó.
Do đó, 3 tàu ngầm SSBN (Yekaterinburg, Tula và Ryazan) và 3 tàu ngầm SSGN (Smolensk, Oryol, và Tomsk) đã được nhà máy Zvyozdochka và Zvezda hoàn thành trong giai đoạn 2013-2017 vẫn không thể khẳng định hiệu quả của các cơ sở này vì quá trình đại tu tàu ngầm được giám sát chặt chẽ (tuy nhiên, tàu ngầm Ryazan và Tomsk vẫn mất đến 6 năm ở nhà máy).
Các tàu ngầm SSN gồm Kuzbass, Kaluga, Vladikavkaz, tàu ngầm diesel-điện Komsomolsk-on-Amur, tuần dương hạm tên lửa Marshal Ustinov, tàu đổ bộ cỡ lớn Orsk là những ví dụ rõ ràng cho việc trì hoãn kéo dài trong quá trình đại tu.
Các đợt đại tu nhỏ đã hoàn thành trong thời gian hợp lý với các tàu ngầm SSN Pskov và Obninsk, tàu ngầm diesel-điện Vyborg và Dmitrov, tàu săn ngầm cỡ lớn Admiral Tributs, tàu đổ bộ cỡ lớn Korolev và Oslyabya. 7 tàu chiến được hoàn thành trong 5 năm.
No comments:
Post a Comment